U-bochten zijn link. Dat weet elke automobilist en sinds deze week ook
minister De Jager van Financiën.
Nederland had heel stoer de afgelopen maanden gehamerd op een niet-Europese
oplossing voor de financiële problemen van Griekenland. Balkenende c.s.
gaven luid blijk van hun sterke voorkeur voor hulp van het Internationaal
Monetair Fonds (IMF).
Koude kermis
Nederland stond daarin tot voor kort vrijwel alleen binnen de EU. Afgelopen
woensdag kwam De Jager – na overleg met zijn Europese collega’s naar de
Tweede Kamer om alsnog steun te vragen voor een Europese oplossing voor
Griekenland. Een U-bocht dus.
Maar De Jager kwam van een koude kermis thuis. Hoezeer hij ook betoogde dat
dit de Nederlandse belastingbetaler geen geld zou kosten, de Kamer hield
vast aan een eerdere unanieme motie: Nederland mag niet opdraaien voor de
financiële sores van Griekenland.
Maar het Nederland kabinet mazzelt. Duitsland lijkt bezig met een minstens
zo’n grote U-bocht. Minister Schäuble van Financiën pleitte begin maart nog
voor een Europees monetair fonds. Maar sinds afgelopen donderdag lijkt het
erop dat bondskanselier Angela Merkel toch een grote rol ziet voor het IMF,
als Griekenland echt in de problemen komt.
Komende vrijdag start de top van Europese regeringsleiders en is Europa
verdeelder dan ooit over de aanpak van de Griekse crisis.
Duitsland kan juridische problemen aanvoeren (burgers zouden succesvol kunnen
procederen tegen eventuele steun van een EU-land omdat dit volgens het
verdrag van Maastricht en de Duitse Grondwet niet is toegestaan).
Maar de stembus speelt ongetwijfeld ook een rol: op 9 mei stemt Noordrijn
Westfalen. Deze grootste deelstaat van Duitsland heeft dezelfde coalitie als
Merkels federale regering (CDU-FDP). De uitkomst bepaalt ook of de
regeringscoalitie de meerderheid houdt in de Bundesrat, zeg maar de Duitse
Eerste Kamer.
Balkenende krijgt dus wellicht Duitsland alsnog aan zijn zijde, nadat eerder
Finland en Italië wel oren naar een IMF-oplossing bleken te hebben.
Slimste jongetje
Inderdaad, mazzel. Het was veel beter geweest als Nederland niet het slimste
jongetje van de klas had willen spelen. Toen we nog de gulden hadden, volgde
dreumes Nederland het Duitse monetaire beleid rond de D-Mark. Zo zou het ook
nu in het euro-tijdperk moeten gaan.
Natuurlijk kan Nederland suggesties doen. Maar dat had beter achter de
schermen gekund. Dat had de Duitsers de kans gegeven om met een
'zelfgekozen' oplossing voor het IMF te komen, in plaats van aansluiting bij
een Nederlands standpunt. De kans op zo'n eigen Duitse keuze is dan
uiteraard veel groter. Nederland had dan vervolgens het Duitse initiatief
kunnen omarmen.
Want wat de uitkomst van de EU-top én de Griekse perikelen ook wordt,
Nederland heeft het meeste baat bij een gezamenlijk optreden met de
Duitsers. Als vergelijkbare, exportgedreven economieën met behoorlijk
begrotingsdiscipline zijn Nederland en Duitsland natuurlijke monetaire
bondgenoten.
Het demissionaire kabinet Balkenende is in Nederland al vleugellam. Beschouw
het maar als een goed signaal als ons land ook onzichtbaar is op de komende
EU-top.
Lees ook:
de euro
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl